Stabat mater

Λατινικά. Β´ Λυκείου. Ασκήσεις. Το ρήμα sto στον παρατατικό...

Η ερώτηση από το Δημήτρη Κ. και την Ελένη Κ.: "Τι είναι το stabat mater"; Σκέψη. Εύκολη η μετάφραση για τα παιδιά. Ωστόσο, δε μένουν ικανοποιημένα. Εύλογο. Τι σημαίνει; Τι αντιπροσωπεύει; Διερευνητικές  ερωτήσεις για την πηγή αναφοράς και πληροφόρησης. Απορία. 

Και να που μια μικρή έρευνα στο διαδίκτυο (Wikipedia, καταπληκτική... http://en.wikipedia.org/wiki/Stabat_Mater) αναδεικνύει έναν θαυμάσιο καθολικό ύμνο του 13ου αι. στη Μητέρα του Χριστού, τη χαρούμενη για την ελπιδοφόρα γέννησή του, τη θλιμμένη για τον άδικο θάνατό του. Στεκόταν πάντα δίπλα στο παιδί της η μητέρα η speclosa, η μητέρα η dolorosa. Η μητέρα....
Ο ύμνος μέσα στους αιώνες έγινε πηγή έμπνευσης για ζωγράφους και μουσικούς. Η ερώτηση μέσα στην τάξη έγινε πηγή για έρευνα και σκέψη, ανακάλυψη και γνώση, αισθητική απόλαυση. Η ερώτηση των μαθητών εφαλτήριο μάθησης. Υπέροχο!

Ακολουθούν οι τέσσερις πρώτες στροφές του ύμνου στα Λατινικά και μια απόπειρα μετάφρασης στα Αγγλικά (στα Ελληνικά δε βρήκα μετάφραση, θα προσπαθήσει κάποιος;) που διατηρεί το αρχικό μέτρο (τροχαϊκό τετράμετρο) και το ύφος του πρωτότυπου ύμνου.

Stabat Mater

Stabat mater dolorosa
juxta Crucem lacrimosa,
dum pendebat Filius.

Cuius animam gementem,
contristatam et dolentem
pertransivit gladius.

O quam tristis et afflicta
fuit illa benedicta,
mater Unigeniti!

Quae moerebat et dolebat,
pia Mater, dum videbat
nati poenas inclyti.

At the Cross her station keeping,
stood the mournful Mother weeping,
close to her Son to the last.

Through her heart, His sorrow sharing,
all His bitter anguish bearing,
now at length the sword has passed.

O how sad and sore distressed
was that Mother, highly blest,
of the sole-begotten One.

Christ above in torment hangs,
she beneath beholds the pangs
of her dying glorious Son.

 Μετάφραση από τον  Eduard Caswall Lyra Catholica (1849)